از سال ۲۰۱۸ تا آینده: ۵ رویداد علمی نفس‌گیر (شماره ۲)

یافته‌های فناوری و یافته‌های علمی امروز، جهان فردا را شکل می‌‌دهند.

این یافته‌ها هستند که ما را به فرداها می‌رسانند.

و اما سال ۲۰۱۸، کدام یافته‌ها و کشفیات را برای ما به ارمغان آورده است؟

در سال ۲۰۱۸ هوش مصنوعی در خط مقدم فناوری قرار داشت. علاوه بر عناصر دیجیتال، استفاده از هوش مصنوعی در درمان انواع بیماری‌‌ها نیز به وفور دیده شد.

مطالعات ژنی نیز برای پر کردن شکاف‌های مسیر تکامل جانداران نیز یکی دیگر از مهم‌ترین تحقیقات سال گذشته بود.

با این حال، بازی کردن با ژن‌ها خطر تخریب اکوسیستم را نیز به همراه دارد.

واضح است که این یافته‌ها و تحولات بحث‌های زیادی را با خود به همراه خواهد آورد.

این بسیار طبیعی است. زیرا هرچه ماشین‌‌آلات هوشمندتر و کارآمدتر می‌شوند؛ انسان‌ها بیکارتر می‌شوند.

با این حال، در سال گذشته پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی قابل توجهی صورت گرفت.

ما در اینجا برخی از مهم‌ترین این پیشرفت‌ها را با شما به اشتراک می‌گذاریم:

• هوش مصنوعی برای طراحی سریع مولکولی

آیا می‌خواهید یک دارو برای مبارزه با سرطان بسازید و یا مانع از حمله‌ی یک ویروس مرگبار به سلول بشوید؟

در اینجا باید با دو چالش روبرو شوید: ساختار شیمیایی مناسبی را برای این ماده پیدا کنید و تعیین کنید که اتم‌های کدام واکنش‌های شیمیایی با مولکول‌های مورد نظر متصل می‌شوند.

این فرآیند بسیار زمان‌بر است و شامل بسیاری از تلاش‌های ناموفق بوده است.

به عنوان مثال ممکن است یک برنامه‌ی سنتز باعث واکنش‌های جانبی نامطلوب بشود. این نتایج به معنای از دست دادن وقت و منابع است.

ولی هوش مصنوعی باعث افزایش بهره‌وری از طراحی و سنتز خواهد شد و این باعث می‌شود که فرآیند سریع‌تر، آسان‌تر و ارزان‌تر به پایان برسد. از طرفی نیز به کاهش زباله‌های شیمیایی کمک می‌کند.

الگوریتم‌های یادگیری هوش مصنوعی، تلاش می‌کند تا موارد مورد نظر را کشف و سنتز کند و همچنین آزمایش‌های گذشته را تجزیه و تحلیل نماید (آزمایش‌هایی که مفید واقع شده‌اند و مهم‌تر از آن آزمایش‌هایی که شکست خورده‌اند).

فناوری‌ هوش مصنوعی به سرعت در حال سازگاری با طراحی واقعی مولکول‌ها و مواد دارویی می‌باشد.

• تشخیص پیشرفته با طب حساس

تمامی زنان مبتلا به سرطان پستان در قرن ۲۰ درمان مشابهی داشته اند.

امروزه سرطان پستان به زیرشاخه‌های مختلف تقسیم‌بندی شده و روش درمان نیز مختص هر فرد می‌باشد.

توسعه‌ی تست‌های خون برای تشخیص اختلالات مغزی مانند اوتیسم، پارکینسون، آلزایمر و همچنین سرطان پستان با این تکنولوژی همبستگی دارند.

محققان با تشخیص خصوصیات بیولوژیکی بیمار یک روش درمان شخصی پیش می‌گیرند.

این روش می‌تواند هزینه‌های درمان را با هدایت بیمار به سمت موثرترین روش درمان کاهش دهد.

• مداخله در ژن‌

تحقیقات در زمینه‌ی  مهندسی ژنتیک که قادر به تغییر دائمی خصوصیات یک جمعیت یا حتی یک گونه است، به سرعت ادامه می‌یابد.

این روش تضمین می‌کند که ژن‌های بیماری از پدر و مادر به فرزندان منتقل نمی‌شوند.

مداخله در ژن‌ها می‌تواند از بسیاری جهات برای انسان‌ها یک نعمت و یا از طرفی باعث یک فاجعه شود.

با استفاده از این تکنولوژی می‌توان از بیماری‌هایی با عامل حشرات و یا سایر عفونت‌های مرگبار جلوگیری کرد.

همچنین با تغییر آفاتی که به گیاهان حمله می‌کنند میزان عملکرد محصول قابل افزایش است.

از طرفی قادر به تولید مرجان‌های مقاوم به استرس زیست محیطی، تخریب گیاهان مهاجم و حفاظت از حیوانات و در نتیجه حفاظت از اکوسیستم خواهد بود.

بسیاری از شرکت‌ها در سراسر جهان برای توسعه‌ی این تکنولوژی میلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

با این وجود محققان آگاه هستند که تغییر و حتی حذف یک گونه می‌تواند نتایج غیر قابل بازگشت نیز داشته باشد.

به رغم مزایای بالقوه، بازی کردن با ژن‌ها نگرانی‌هایی نیز به همراه می‌آورد: به عنوان مثال به دلیل مداخله در انتخاب طبیعی، خطر از بین رفتن پله‌های اکوسیستم وجود دارد. و یا برخی کارآفرینان فرصت طلب می‌توانند از این روش به عنوان یک سلاح در کشاوزی استفاده کنند.

به طور خلاصه این فناوری باید بر مبنای مزایای بهداشت عمومی باشد.

در سال ۲۰۱۸ یک گروه کار بین‌المللی یک نقشه‌ی راه کلی برای این روش آماده کردند.

• موش‌های هم‌جنس با دستکاری ژنتیکی بچه‌دار شدند!

در اکتبر سال ۲۰۱۸، برای اولین بار جفت موش‌های هم‌جنس با کمک تنظیم بیان ژن و سلول‌های بنیادی بچه‌دار شدند. فرزندان دو موش ماده سالم بودند. اما فرزندان موش‌های نر به همان اندازه خوش شانس نبودند؛ از ۱۲ نوزاد، فقط دو نوزاد به مدت ۴۸ ساعت زنده ماندند.

اگرچه در حال حاضر این اقدام در مورد انسان‌ها غیرممکن است اما از طرفی هم قدم امیدوار کننده‌ای برای آینده می‌باشد.

علاوه‌بر خطرات بالا، برخی از سوالات اخلاقی نیز در خصوص این عملیات مطرح شده است.

• کشف اندام جدیدی به نام اینترستیشیوم

در مارس ۲۰۱۸، توسعه‌ای وجود داشت که تمامی افکار ما، در مورد بدن انسان را تحت تاثیر قرار داد.

محققان دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه نیویورک کشف کردند؛ ساختاری که سال های طولانی به عنوان بافت‌های به هم متصل شناخته می شد، در واقع مجموعه ای از بخش‌هایی پر از سیال بودند که اینترستیشیوم نام گذاری شد.

این اندام جزء بزرگ‌ترین اندام‌های بدن می‌باشد. این مطالعه در نشریه‌ی Science Scientific منتشر شد.

اما چگونه جهان پزشکی دچار چنین پیشرفت‌‌هایی شده است؟

قبلاً تصور بر این بود که اینترستیشیوم یک لایه‌ی متراکم از بافت است. اما محققان این دانشگاه بر این باورند که این ساختار، کانال کوچکی است که به سیستم لنفاوی متصل می‌شود.

برای انجام این چنین کشفی یک اجماع علمی جامع ضروری می‌باشد.